Cyfrowe zmęczenie oczu powoli staje się nową chorobą cywilizacyjną. Niepokojąco wydłuża się czas dziennego korzystania ze smartfonów, tabletów, monitorów komputerowych i telewizorów. I właściwie nie ma się czemu dziwić – dzięki tym urządzeniom mamy nieskrępowany dostęp do informacji, możemy się komunikować z innymi z każdego miejsca na świecie. Internet zapewnia też całą gamę rozrywki. W Stanach Zjednoczonych powstał nawet termin „second screen”, określający jednoczesne korzystanie z dwu ekranów (np. telewizora i telefonu). Mówi się, że 7 na 10 dorosłych doświadcza cyfrowego zmęczenia oczu, a warto przy tym podkreślić, że z urządzeń cyfrowych korzystają coraz młodsi użytkownicy. Cyfrowe zmęczenie oczu – czym jest i jak mu zapobiegać?
Cyfrowe zmęczenie oczu – przyczyny
Wszechobecna digitalizacja, bogata oferta urządzeń cyfrowych i nowy, wygodny styl życia sprawiają, że trudno uniknąć kilkugodzinnego wpatrywania się w ekrany. Oko pracuje wtedy zupełnie inaczej, niż w „naturalnych” warunkach. Dla prawidłowego nawilżenia oczu potrzebne jest mruganie w przedziale 15-20 razy w ciągu minuty. Tymczasem skupiając wzrok na ekranie, mrugamy znacznie rzadziej, nie zapewniając oku właściwej ochrony przed wysuszeniem.
Drugim czynnikiem, który negatywnie wpływa na wzrok, jest oddziaływanie niebieskiego światła emitowanego przez urządzenia z ekranami LCD. Światło niebieskie spowalnia procesy metaboliczne zachodzące w siatkówce. Oko nie nadąża z eliminacją nadwyżki wolnych rodników. Te z kolei uszkadzają komórki receptorowe, w dalszej perspektywie utrudniając widzenie z bliska. Naukowcy dowiedli, że w skrajnych przypadkach niebieska frakcja światła prowadzi do śmierci komórek światłoczułych w siatkówce, a co za tym idzie, zwyrodnień plamki żółtej. Niestety komórki światłoczułe nie są odnawialne, dlatego konsekwencje są tak poważne.
Najbardziej narażone na negatywny wpływ światła niebieskiego są dzieci – w siatkówce młodego oka nie wykształciła się jeszcze naturalna ochrona przed jego fotochemicznym działaniem. Nie bez powodu specjaliści ostrzegają przed udostępnianiem najmłodszym tabletów czy smartfonów.
Cyfrowe zmęczenie oczu (zwane też syndromem widzenia komputerowego od Computer Vision Syndrome) może pojawić się już po dwóch godzinach wpatrywania się w ekran. W grupie ryzyka są więc przede wszystkim osoby pracujące z komputerem, dlatego warto przestrzegać podstawowych zasad BHP, o których będzie mowa poniżej.
Jak rozpoznać syndrom widzenia komputerowego
Jeśli zatem zauważycie u siebie brak komfortu widzenia i problem ze złapaniem ostrości, warto zachować czujność. Rozmycie obrazu jest pierwszym sygnałem zmęczenia wzroku. Wówczas zaczynają się problemy z koncentracją. W dalszej kolejności dochodzi ból głowy, zaczerwienienie i pieczenie oczu z powodu ich niedostatecznego nawilżenia. W związku z utrudnieniami, jakich doświadczamy w związku z brakiem ostrości obrazu, często przyjmujemy taką postawę, która zapewni nam optymalną widoczność. Zazwyczaj nie jest to wygodna pozycja, dlatego jej dalszymi konsekwencjami mogą być bóle szyi, karku, pleców czy całego kręgosłupa.
Cyfrowe zmęczenie oczu rozpoznamy też po problemach z zaśnięciem. Zgodnie z naturalnym rytmem dobowym, gdy zapada zmrok, organizm produkuje melatoninę. To ona zapewnia nam zdrowy, spokojny sen. Tymczasem niebieskie światło w nadmiarze hamuje uwalnianie melatoniny, a jednocześnie daje organizmowi sygnał – „nie śpij”.
Jak przeciwdziałać cyfrowemu zmęczeniu oczu
W przeciwieństwie do innych chorób cywilizacyjnych, objawy syndromu widzenia komputerowego są odczuwalne dość szybko, dzięki czemu można na bieżąco reagować. Nie sposób radykalnie odciąć się od wszelkich źródeł niebieskiego światła (m.in. dlatego, że jest ono emitowane również przez słońce). Oto kilka porad, które przyniosą ulgę waszym zmęczonym oczom i wprowadzone do codziennych nawyków, przyniosą długofalowe efekty:
- Zadbaj o odpowiednie nawilżenie oczu – ilekroć tylko sobie przypomnisz, zamrugaj. To bardzo niewiele, a jednak chroni Twój wzrok przed niepożądanymi skutkami wysuszenia. Wskazane jest również nawilżanie zewnętrzne. Zaopatrz się w krople nawilżające, które zniwelują suchość oka.
- Jeśli pracujesz przy komputerze, pamiętaj, by przynajmniej raz na godzinę robić pięciominutowe przerwy od patrzenia w ekran. W tym czasie najlepiej jest wyjrzeć przez okno i przenosić spojrzenie z obiektów znajdujących się najdalej do obiektów znajdujących się bliżej. Dzięki takim ćwiczeniom zapobiegasz problemom ze złapaniem ostrości.
- Pamiętaj o odpowiednim ustawieniu monitora – powinien znajdować się poniżej linii oczu, w odległości 50-70 cm od twarzy. Monitor powinien być też ustawiony tyłem do źródła światła.
- Korzystaj z zaawansowanych rozwiązań, które ograniczają negatywne oddziaływanie niebieskiego światła. Należą do nich m.in. aplikacje na smartfony i telefony, specjalistyczne soczewki okularowe z powłoką Blue Control oraz soczewki Sync, które dzięki swoim unikatowym właściwościom ułatwiają dłuższą pracę z ekranami LCD.
Zapraszamy do naszych Salonów OPTOM Leszczyńscy!